De meeste mensen reageren emotioneel op kleur en laten de theorie aan experts over. Maar door inzicht in het vocabulaire van kleur en de manier waarop verfstalen worden gerangschikt, kun je snel leren hoe je de kleuren moet analyseren en voor je kunt laten werken.
De rare van kleur is dat ze zowel een kunst is als een wetenschap. De meesten onder ons beschouwen de kleurentheorie als kunst, maar zodra we een paar aanwijzingen willen hebben over kleurgebruik, lopen we tegen een wetenschap vol jargon en regels. Toch breken de beste schema’s soms met de regels en leiden ze tot prachtige combinaties. Nog niet gehinderd door wetenschap en regels komen kinderen soms met de meest geweldige combinaties aan.
Kleurkaarten en waaiers worden vaak zo samengesteld dat tonen van dezelfde kleur bij elkaar zitten en dat binnen elk segment kleuren in de volgorde van het spectrum zitten. Creëer kleurenharmonie door kleuren te gebruiken die vlak bij elkaar liggen, of contrasten door een combinatie van ver uiteen liggende kleuren
Hoe kies je kleur?
De meeste mensen weten wat ze mooi vinden wanneer ze het zien, maar hoe gaat je te werk bij het samenstellen van een interessant kleurenschema, als je met niets begint? Monochrome schema’s zijn het makkelijkst samen te stellen omdat je maar één kleur nodig hebt en ze worden interessant door een aantal tinten van die ene kleur te gebruiken of door patronen en/of materialen in dezelfde kleur toe te voegen. De klassieke combinatie van blauw en wit is een succesvol voorbeeld van een monochroom schema.
Maar kleurenschema’s worden veel verrassender en persoonlijker wanneer je de tinten gaat mengen. Een belangrijk gegeven is dat je in tonen denkt in plaats van kleuren. Om tonen met succes te kunnen gebruiken, moet je ze echter wel goed kunnen bepalen. Dit is simpel wanneer je naar verschillende tonen van dezelfde kleur kijkt, maar niet zo simpel, wanneer je de tonen van een aantal verschillende kleuren moet inschatten. Een richtlijn is om te kijken naar het contrast van de kleur tegen wit, dat een kleur beter doet uitkomen. Een andere nuttige vaardigheid voor het samenstellen van een kleurenschema is het krijgen van inzicht in de samenstelling van een kleur. Een groentint bijvoorbeeld kan meer geelgroen zijn of meer blauwgroen. Het lukt het best door te kijken naar veel verschillende tinten van dezelfde kleur bij elkaar.
Kleurenwaaiers zijn onmisbaar bij het scherpen van je kleurgevoel. In de verfwinkels staan verfmengmachines die duizenden kleuren kunnen samenstellen en voor elke kleur is er wel een staal. De kaartjes en waaiers zijn vaak op een handige manier gerangschikt- vaak meerdere tonen van dezelfde kleur op een kaart, waarbij de lichte tonen bovenaan naar de onderkant van de kaart toe steeds donkerder worden.
Neem een aantal staalkaarten mee naar huis, zodat je op je gemak de kleur kunt bepalen, weg van het verwarrende kunstlicht in de winkel. De professionele ontwerper begint bij de vloer/meubelstof, zoekt de rest van de kleuren bij de stof en volg de volgende stappen. Succes is verzekerd
Harmoniërende kleuren
Harmoniërende kleuren zijn de kleuren die in het spectrum dicht bij elkaar liggen. Bijvoorbeeld: rood, oranje en geel harmoniëren met elkaar, net als groen, turkoois en blauw. Toonharmonieën zijn schema’s die verschillende kleuren gebruiken (die in het spectrum al dan niet dicht bij elkaar liggen), die gelijk in toon zijn en er op een zwart/wit foto hetzelfde zouden uitzien.
Kleurschakering
Een ander woord voor kleur: de identiteit van de kleur. Bijvoorbeeld: de kleur kan blauw zijn – elk blauw, van het bleekste pastelblauw tot nachtblauw – zolang het maar als blauw te herkennen is, zal het een blauwe schakering zijn. Zwart en wit hebben geen enkele schakering.
Primaire kleuren
Zuiver rood, zuiver blauw en zuiver geel waaruit alle andere kleuren voorkomen. Bijna alle beeldschermen werken ook met RGB of te wel Rood, Geel en Blauw.
Verzadiging
Zuivere, intense kleuren. Goed verzadigde kleuren zijn helder en stralend.
Secundaire kleuren
Kleuren die gemaakt zijn met twee van de primaire kleuren. Blauw en rood geven violet; rood en geel geven oranje; geel en blauw geven groen. Paars, oranje en groen zijn de drie secundaire kleuren.
